Microsoft heeft aangegeven dat ze 14 oktober 2025 stoppen met het ondersteunen van Windows 10. Tot nu toe kreeg je nog updates voor deze versie, maar dan houden ze daarmee op. En Windows 10 heeft best wel lang "gedraaid", de eerste uitgifte van Windows 10 was op 29 juli 2015, dus meer dan 10 jaar.
Ik zou starten met het updaten van de computer van familie, de dag dat ik de computer op zou halen kreeg ik een appje van mijn oom: "de consumentenbond heeft bedongen dat Microsoft Windows 10 nog een jaar ondersteunt, dus tot oktober 2026, zoals je hier online kunt lezen". Wel moet je een Microsoft-account in Windows 10 hebben. Daar is de consumentenbond het ook nog niet mee eens, maar dat is de huidige stand van zaken. Omdat ik al zaken had voorbereid hebben we besloten om te kijken of deze pc geschikt is om te updaten naar Windows 11. Dan zijn we maar "klaar voor de toekomst".
Ik draai al wat langer mee, dus ik heb al wat versies van Windows meegemaakt. Mijn allereerste 8086 computer had nog geen Windows, dat was MS-DOS (volgens mij versie 6.2). Maar daar kon wel Windows 3.0 op draaien, via een advertentie in de krant (volgens mij) heb ik bij mensen in Cammingaburen in Leeuwarden de installatiediskettes van Windows 3.0 gekocht. Dat was al een beetje in de tijd dat je ook Windows 3.1 (of 3.11?) had, maar die oude pc van mij (met een harde schijf van 20 MB) kon niet meer aan.
In 1995 begon mijn studie aan de opleiding Hogere Informatica en had je ook eigenlijk een computer nodig, ik kreeg van mijn moeder een Pentium 1 met Windows 95. Redelijk snel daarna kwam Windows 98 (dus 3 jaar later). Hierna volgende Windows ME (niet zo'n geweldige versie), dat was in 2000. Je had ook een beetje de "versie voor bedrijven", Windows 2000, die dan wel weer redelijk stabiel was. Hierna volgde Windows XP ( uitgebracht in 2001 ), dat was een fantastische versie waar ik heel tevreden mee was. En met mij "veel gebruikers". Hierna volgde Windows Vista, dat was in 2007, wat weer niet zo'n geweldige versie was, dus die heb ik overgeslagen. In 2009 volgende Windows 7 wat dan wel weer een goed besturingssysteem was. Windows 8 kwam in 2012 uit, versie 8.1 werd in 2013 uitgebracht.
Terwijl ik dit typ denk ik, waarom hebben we trouwens geen Windows 9 gehad? Maar ik lees dat er door bepaalde controles in software op versie "9" er mogelijk problemen zouden optreden met Windows "95" en Windows "98".
Je ziet dat Windows 10 ten opzichte van de andere versies "lang" gedraaid heeft. In 2021 werd Windows 11 voor het eerst uitgegeven en ik werk zelf ook al redelijk lang met Windows 11. Het is wel begrijpelijk dat Microsoft niet al haar tijd en investeringen in 2 besturingssystemen wil steken (of in 3?), want hoewel er nog geen Windows 12 is en er ook niets over gecommuniceerd is, als je ziet hoe AI in veel producten geïntegreerd wordt, zou je verwachten dat dit ook in een toekomstige versie van het besturingssysteem een grote component is. En dat zal dan niet in Windows 11 gepropt worden.
Microsoft zou stoppen op 14 oktober 2025 met de ondersteuning van Windows 10 (wat nu 2026 wordt), maar als dit uitstel er niet geweest was, dan moest je nu wel over naar Windows 11. Want als je mijn blog volgt, lees je elke maand dat de "patch tuesday" van Microsoft geweest is, waar weer 50 of meer "zwakke plekken" in het besturingssysteem afgedicht zijn tegen aanvallen/misbruik. Als je met Windows 10 blijft werken is het risico dat je systeem ten onder gaat aan malware, virussen, trojans, ransomware heel groot, dat risico wil je gewoon niet nemen.
Voor familie en kennissen ben ik al bezig om zaken voor te bereiden. Mijn oom vroeg me of Windows 11 op hun computer geïnstalleerd kon worden. En dat is een goede vraag. Want de documentatie/artikelen die ik lees, daarin wordt vaak gezegd dat er toch wel wat van je systeem gevraagd wordt om een beetje "fatsoenlijk" ermee te kunnen werken. Als je na de upgrade naar Windows 11 een super trage computer hebt, daar wordt je niet blij van.
Ik ben eerst gaan kijken wat voor specificaties Windows 11 verwacht. Dan kom je uit bij het volgende lijstje:
- een processor die 1 GHz of sneller is
- 2 of meer cores
- minimaal 4 GB RAM
- minimaal 64 GB aan opslag.
Ik heb hier een Windows Forms applicatie voor gemaakt, op basis van informatie op StackOverflow en kan zo een lijst genereren van de specs van de computer. Die van mijn oom en tante kan dus bijgewerkt worden, 3.2 GHz processor, 4 cores, 4 GB RAM en een schijf van 250 GB (waar nog 21 GB van vrij is).
Mocht je deze informatie ook willen hebben, de tool staat hier op Github. Mocht je geen Visual Studio hebben, of andere mogelijkheid om de code te compileren, in de map executable staat het .EXE-bestand wat je kunt downloaden en uitvoeren.
Mijn aanpak.
Ik heb de systeemkast opgehaald omdat ik wat extra handelingen verricht. Ik heb namelijk een nieuwe SSD gekocht, daar zet ik een kopie op van de huidige SSD. Die ga ik updaten naar Windows 11. Als er "iets" fout gaat, waardoor de boel niet (meer) goed werkt, dan kan ik altijd nog de oude schijf terug zetten en draaien we nog een jaartje door met Windows 10.
Voor het klonen gebruikte ik altijd HDClone. Dat was een gratis tool. Je kon ook de betaalde versie aanschaffen, maar omdat ik de tool maar 1x of 2x in de zoveel jaar gebruik, doe ik dat niet. Dan heb je de werkende functionaliteit, alleen duurt het wel erg lang. Als het sneller moet, dan moet je betalen :)
De nieuwe SSD had ik bij CoolBlue gekocht. Dat is een bedrijf die "alles voor klanttevredenheid" doet. Dus na aflevering kreeg ik een mailtje met een link naar de site, waar uitleg stond over hoe je de SSD kunt gebruiken. En daar kwam ook het verhaal over het klonen ter sprake. Want dat is iets wat veel mensen doen, je hebt een bestaand werkend systeem, wilt een grotere schijf, dus je wilt overzetten wat je al hebt. CoolBlue adviseert het programma Macrium Reflect Free. In deze thread op Reddit kun je lezen dat er nog een trial versie van 30 dagen is, daar moet je wel je e-mailadres bij opgeven. In de reacties op Reddit staat echter een verwijzing naar archive.org waar je nog een versie kunt downloaden.
Dat duurde nogal lang, dus ik ben die avond gaan slapen, je kunt in het programma aangeven wat ie moet doen als ie klaar is: in dit geval de computer afsluiten. De volgende dag de SSD vervangen, wil de computer niet meer opstarten.
Waarschijnlijk komt het omdat ik meteen bezig ben geweest met de verschillende partities, dat moet je ook niet doen. Je moet eerst gewoon alles 1-op-1 overnemen, dan kun je later in Windows de partities op de schijven aanpassen. Omdat ik nu ook niet zeker wist of Macrium Reflect Free goed werkt, heb ik HDClone van een oude pc van mij gekopieerd en vervolgens de schijf maar weer via die tool gekloond. Daarmee zou het gewoon goed moeten gaan!
Gebruik de PC Health Check App van Microsoft! - download-link
De kloon was goed gegaan, ik was wat spul aan het opruimen en vond het vreemd dat Windows 11 niet in de Windows Updates zichtbaar werd. Toen ben ik online gaan zoeken en kwam dus uit bij de PC Health Check App van Microsoft. En die toonde mij dat UEFI en TPM niet actief waren. En die kon ik ook niet activeren in het BIOS. Wat op zich niet zo vreemd was, want deze app toonde ook dat de computer 13 jaar oud is. Ergens had ik gelezen dat computers die van 2017 en later zijn de grootste kans hebben om compatibel te zijn. Dus deze pc gaat nog een jaartje doordraaien op Windows 10.
Op techrepublic.com staat ook nog een artikel met uitleg.